Ở Vân Nam, những bông hoa tươi đẹp không chỉ là những loại cây trang trí mà còn là những món ăn thông dụng trên bàn ăn. Hầu hết những loại hoa ăn được đều được kết hợp với một món ăn ngon. Theo thống kê, người dân thuộc các dân tộc ở Vân Nam ăn hơn 160 loại hoa trong cuộc sống hằng ngày.

Trong khu chợ rau ở Vân Nam, bạn có thể nhìn thấy tất cả các loại hoa, rau củ ở khắp mọi nơi. Nếu bạn đã đến đây mà chưa nếm thử ẩm thực Vân Nam qua các món ăn từ hoa thì ắt hẳn như là bạn chưa đi qua nơi này vậy.

1. Hoa hồng

Người Trung Quốc tin rằng các món ăn từ hoa rất có lợi cho sức khỏe. Từ ngàn năm trước họ đã sử dụng nhiều loại hoa như một loại thực phẩm trong đó có hoa hồng làm món ăn để bồi bổ sức khỏe.

Hơn nữa, hoa hồng có thuộc tính dương, vị ngọt, giúp lưu thông khí huyết, giảm phù nề , giải độc…nên dùng hoa hồng làm nguyên liệu để nấu cháo giúp tăng cường lưu thông máu, tốt cho đường ruột.

Nói về những sản phẩm làm từ hoa hồng ở Vân Nam, hầu hết hình ảnh mọi người có thể nghĩ đến là các món ăn tráng miệng như bánh hoa hồng, đường hoa hồng, trà hoa hồng, và nhiều sản phẩm khác mang nhiều màu sắc và hương vị riêng của hoa hồng.

Hoa hồng với những ý nghĩa biểu tượng cho tình yêu, sức khỏe và sắc đẹp và cũng là nguyên liệu, ý tưởng cho các đầu bếp tài hoa, khiến cuộc sống trở nên đa dang và tươi vui hơn với những món ăn độc đáo và đầy thi vị này.

Có lẽ chính người dân Vân Nam không thể đếm được có bao nhiêu loại thực phẩm từ hoa hồng. Vào buổi sáng, uống một bát cháo hoa hồng, trà chiều, một cốc sữa hoa hồng và một tách trà hoa hồng. Nếu bạn thích, bạn cũng có thể đào một thìa đường hoa hồng để uống.

Y học Trung Quốc tin rằng hoa hồng có vị ngọt và đắng và tác dụng rõ ràng nhất là làm giảm khí, giúp lưu thông máu và điều hòa kinh nguyệt, giảm đau. Bởi vì bao phấn hoa hồng, có thể làm ấm tim và gan và máu, nó còn có tác dụng làm dịu, làm dịu và chống trầm cảm.

2. Hoa chuối

Hoa chuối là được người Vân Nam xem như một loại rau dân dã gần gũi và được chế biến thành nhiều món ăn thường ngày, các món ăn đặc biệt ngon trên bàn ăn của người dân Vân Nam trong đó món hoa chuối xào thịt là tiêu biểu nhất. Có vị hơi đắng, loại hoa này cần một quá trình chà xát, đun sôi một phần và các phương pháp khác để loại bỏ vị chát.

Bản thân hoa chuối có vị đắng và nó cần phải được loại bỏ bằng cách nghiền nhân tạo, đun sôi nước, v.v., vì vậy nó không ngon như vài loại đầu tiên, nhưng nó là một món ăn từ hoa ngon hiếm có. Ngoài cơm chiên thịt chuối, hoa chuối giòn, trứng ốp la và hoa chuối nướng cũng là một vài điều phải được nhắc đến trong ẩm thực Vân Nam. Theo nghiên cứu, hoa chuối có tác dụng tốt đối với sức khỏe của người dùng như bệnh tiểu đường, rối loạn tiêu hóa, chính vì thế, hoa chuối trong ẩm thực như một phương thuốc hữu hiệu. Hoa chuối hoạt động như một chất chống trầm cảm tự nhiên, đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng mà không có bất cứ tác dụng phụ nào như các loại thuốc chống trầm cảm mang lại.

3. Hoa bơ

Hoa bơ giàu axit amin và các loại vitamin tốt cho dạ dày và việc tiêu hoá thức ăn. Mặc dù mùi hương của nó khá dễ chịu nhưng loài hoa này lại có vị đắng và cần phải rửa sạch và ngâm khá lâu trước khi ăn. Một vài món ăn từ hoa bơ tiêu biểu như: tỏi tây trộn hoa bơ, hoa bơ xào, hoa bơ trộn xà lách và nước sốt hoa bơ.

4. Hoa cải dầu

Có người cho rằng hoa cải dầu là loại hoa giản dị đến nỗi nhiều khi bỏ quên, tự nở tự tàn nhưng có lẽ ít ai biết rằng hoa cải dầu còn được dùng để chế biến các món ăn rất phổ biến ở Vân Nam.

Hoa cải dầu có mùi khó chịu, mỗi khi bạn ngửi hay ăn loại hoa này, bạn không thể ngừng chảy nước mắt. Hoa cải dầu trộn, hoa cải dầu xào là những món ăn từ hoa phổ biến. Một số người cũng dùng loài hoa này để nấu súp hoặc lẩu,…. Với giá trị kinh tế quan trọng và giá trị trang trí, hoa cải dầu có giá trị du lịch quan trọng.

Nếu đến Thanh Hải vào tháng 7, du khách sẽ choáng ngợp trước vẻ đẹp những cây hoa cải mãn khai vàng rực, nổi bật trên nền trời và dòng nước hồ xanh biếc.

5. Hoa kim tước

Loài hoa này được đặt tên nhờ vẻ ngoài giống loài chim của nó, và một vài người gọi nó là hoa vẹt. Dường như mỗi loài hoa đẹp có thể ăn đều phù hợp với trứng. Người dân thường chiên trứng với hoa kim tước, có mùi thơm và ngọt. Món ăn từ hoa này ngon đến nỗi người ta thường gọi hoa này là “Hương thơm của rừng” vì mùi vị tươi ngọt như thịt và hương vị độc đáo.

6. Hoa mộc lan

Mùa xuân là mùa hoa mộc lan nở rộ, và vào thời điểm này thì loài hoa này có vị ngon nhất. Hoa mộc lan có thể được sử dụng để chế biến nhiều món ăn. Ví dụ như hoa mộc lan xào thịt, chiên giòn hoặc nhồi thịt. Hương thơm độc đáo của nó làm cho các món ăn có vị tươi ngon và mát. Các món ăn từ hoa mộc lan phổ biến như: bánh hoa mộc lan, bánh hấp hoa mộc lan, hoa mộc lan cắt sợi, salad hoa mộc lan, gỏi hoa mộc lan, cháo hoa mộc lan, súp hoa mộc lan với trứng, …

7. Hoa sen ngọc

Khi một bông hoa sen ngọc trưởng thành, cánh hoa của nó chuyển sang màu hồng. Và thường thì mỗi bông hoa sen ngọc có khoảng 6 đến 7 cánh hoa, thường được dùng để làm các món ăn. Cánh hoa dày toả ra mùi thơm rất đặc biệt, nhưng nếu chỉ dùng hoa sen ngọc cho các món xào không thì chưa đủ. Thêm vào một ít đậu nghiền sẽ làm cho món ăn trở nên khác biệt. Ở Vân Nam, đậu xào với hoa sen ngọc là một món ăn nổi tiếng. Hương vị mềm mại của đậu nghiền và mùi thơm lâu của hoa sen ngọc luôn tươi mới.

8. Hoa khoai môn

Ở Vân Nam, hoa khoai môn thường được dùng để nấu ăn. Cách nấu thông thường là chiên hoặc hấp với cà tím, tiêu xanh và các gia vị khác. Hấp đậu hũ thối với hoa khoai môn được xem là món ăn từ hoa được yêu thích mùi vị đặc trưng của nó.

9. Hoa bí ngô

Đọt hoa bí ngô dài khoảng 30cm, còn đế hoa có hình như một cái chuông ngũ giác màu xanh. Bạn có thể thưởng thức loại hoa này sau khi bỏ đi lớp màng ở đọt bí, bề mặt của đế hoa và nhụỵ hoa. Hoa bí ngô mọc rất nhiều ở Vân Nam và đã được dùng để nấu ăn từ rất lâu đời. Do đó, có rất nhiều phương pháp nấu hoa bí ngô. Có thể kể tên một vài món ăn từ hoa như là: chiên hoa bí ngô, chiên với trứng, súp hoa bí ngô đậu phộng, hoa bí ngô hấp bia, hoa bí ngô sốt tiêu xanh, hoa bí ngô đắng, bánh hoa bí ngô và cháo hoa bí ngô.

10. Hoa tam thất

Ngoài cách dùng để uống như trà, người Tráng ở Vân Nam còn chế biến hoa tam thất thành món ăn như là món ếch chiên hoa tam thất. Món ăn có màu trắng và xanh, hương vị tươi ngon và thơm, thịt ếch thì mềm và tươi.

11. Hoa sứ đại

Còn được gọi là vườn hoa Burma, hoa nhài Ấn độ. Hoa mọc theo mùa. Hoa sứ đại có hương thơm tươi mới và có mùi vị khá đắng. Loài hoa này có thể được sử dụng làm trà thảo dược hoặc là chiên có tác dụng làm giảm đau họng. Loài hoa này rất phổ biến ở Xishuangbanna.

12. Hoa sen

Hầu hết các thành phần của sen như thân rễ và lá sen đều có thể ăn được, các món ăn từ hoa sen được làm từ đọt sen mới mọc, lá sen, hạt sen, nhụy sen và củ sen.

13. Hoa tỏi tây

Hoa tỏi tây có thể chế biến thành nhiều món ăn. Có thể được nấu với lẩu thịt cừu để ăn, xào với thịt bằm và trứng cuộn và nhiều món khác nữa. Nhưng tất nhiên ngon nhất phải kể đến hoa tỏi tây ngâm chua ở Khúc Tĩnh Vân Nam là món ăn phổ biến được bán trên toàn thế giới.

Những ghi chép cho thấy người Vân Nam có lịch sử dùng hoa làm thức ăn hàng nghìn năm rồi. Có lẽ ngay cả người Vân Nam cũng không thể biết hết được bao nhiêu loài hoa có thể ăn và bao nhiêu cách chế biến món ăn từ hoa.